Berent Wacławpsd. Wład.(ysław) Rawicz

Wacław Berent psd. Władysław Rawicz, powieściopisarz i tłumacz, współpracownik Chimery, współredaktor Nowego Przeglądu Literatury i Sztuki, członek Polskiej Akademii Literatury i Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich.

Pochodził z rodziny mieszczańskiej. Był synem Karola, powstańca styczniowego i Wacławy Pauliny z domu Dejke. Rodzice zapewnili jemu i jego bratu  Stanisławowi1  ,  staranne wykształcenie, najpierw w gimnazjum Wojciecha Górskiego (zarejestrowany pod numerem 1199 w 1885 r), a później na uniwersytecie w Monachium i Zurychu. Zbyt duże zainteresowanie twórczością literacką spowodowało chwilowe relegowanie go z uniwersytetu w Zurychu, ale ostatecznie  w 1895 r. otrzymał tytuł doktora nauk przyrodniczych. Wiele podróżował po Europie w czym pomocna była biegła znajomość języków: rosyjskiego, niemieckiego, francuskiego i włoskiego.

Jeszcze przed ukończeniem rozprawy doktorskiej (dotyczącej ichtiologii) w 1894 r. zadebiutował – pod pseudonimem Władysław Rawicz – opowiadaniem Nauczyciel w czasopiśmie literackim „Ateneum”. W sumie wydał dziesięć powieści i zborów opowiadań, w tym najbardziej znaną Opowieść Rybałta, (w późniejszych wydaniach miała zmieniony tytuł Żywe kamienie).

W latach odzyskanej niepodległości przełożył na polski wiele dzieł literatury światowej takich autorów jak Ibsen, Goethe, Stendhal, Romain Rolland. Maupassant i inni. Przyswoił polskiemu czytelnikowi nie tylko czołowe dzieło Nietzschego Tako rzecze Zaratustra, ale również podjął próbę przedstawienia własnych przemyśleń jego filozofii w książce Źródła i ujścia Nietzscheanizmu.

Ostatnią książką, wydaną tuż przed 1 września 1939 r., był Zmierzch wodzów.

Krytyczny wobec tradycyjnego polskiego romantyzmu uchodził za czołowego przedstawiciela modernizmu. W utworach swoich nawiązywał do żywych wątków współczesności niesionych przemianami przełomu stuleci. Ceniony i stawiany obok Reymonta jako twórca realizmu  był niewątpliwie twórcę nowatorskim. Za życia spotykał się z uznaniem krytyków i czytelników.

Na początku lat dwudziestych Wacław Berent był współredaktorem „Nowego Przeglądu Literatury i Sztuki”, później redagował serię „Opowieści Zwięzłe”, a w 1929, wraz  z Janem Lechoniem „Pamiętnik Warszawski”. W 1933 został członkiem Polskiej Akademii Literatury oraz Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich. W 1929 roku otrzymał Nagrodę Literacką M. St. Warszawy, a w 1933 roku odznaczony został Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzeni(mat. w 1889)a Polski za zasługi na polu literatury..

Dzisiaj rzadko są wznawiane jego książki. a dane biograficzne, które mogłyby wzbogacić zainteresowanie swoją twórczością sam zniszczył.

1 Stanisław – mat. w 1889; Wacław maturę otrzymał w innej szkole.