Turski Władysław Marek

Władysław Marek Turski  – informatyk, astronom,  profesor zwyczajny nauk matematyczno – fizycznych.

Był synem Stanisława Turskiego, znanego matematyka, rektora Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1952 – 1969  i bratem fizyka Łukasza Turskiego. Jego syn Marcin, absolwent UW, również został informatykiem.

Uczęszczał do szkoły Wojciecha Górskiego w Warszawie (upaństwowionej w 1948 r.), w której  uzyskał świadectwo dojrzałości w 1955. Następnie ukończył studia w dziedzinie astronomii (specjalizacja: mechanika nieba) w Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym im. M. W. Łomonosowa (1960). Odbył staż naukowy w obserwatorium radioastronomicznym w Jodrell Bank w Wielkiej Brytanii. W 1961 podjął pracę w Centrum Obliczeniowym Polskiej Akademii Nauk (późniejszy Instytut Podstaw Informatyki PAN). Kierował pracami zespołu nad systemem programowania symbolicznego KLIPA (Kod Liczbowej Interpretacji Parametrów Adresowych) dla zakupionego w ZSRR komputera Urał-2. W 1962 roku uzyskał na  Uniwersytecie Warszawskim  stopień naukowy  doktora  nauk matematyczno-fizycznych, a w 1966 na  Akademii Górniczo – Hutniczej w Krakowie stopień doktora habilitowanego nauk technicznych. W 1965 wykładał metody translacji języków programowania w Imperial College of Science and Technology w Londynie.

W 1966 brał udział we wdrożeniu na komputerze Urał -2 dalekopisowego systemu bieżącej analizy danych ze stacji obserwacyjnych w RWPG i obliczania na tej podstawie efemeryd satelitów Ziemi. Jako astronom-informatyk prezentował wyniki prac podczas obrad COSPAR w Warszawie.

W ramach prac PAN we współpracy z Wrocławskimi Zakładami Elektronicznymi ELWRO brał udział jako projektant w zespołowym stworzeniu systemu operacyjnego SODA (System Operacyjny Dwu-Aktywny) dla nowego, całkowicie polskiego komputera  Odra 1204. W amerykańskiej recenzji system SODA został uznany za jeden z dwóch najciekawszych, europejskich systemów operacyjnych (systemu ostatecznie nie wdrożono ze względu na zaniechanie przez ELWRO produkcji tych maszyn na rzecz komputerów Odra serii 1300). W 1968 przebywał w USA biorąc udział w realizacji programu dydaktycznego ACM Curriculum-68. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych XX wieku brał udział w pracach nad językami programowania Algol-60 i Algol-68 oraz zajmował się problemami metodyki i inżynierii oprogramowania.

Od 1972 pracował w Instytucie Maszyn Matematycznych MERA, gdzie między innymi zajmował się posadowieniem systemu OS/360 na maszynach Jednolitego Systemu RIAD 32.

W 1973 w wieku 35 lat, otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk matematycznych.

W 1977 rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie był współtwórcą i wieloletnim dyrektorem Instytutu Informatyki. W latach 1996–1999 pełnił obowiązki dziekana wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki. Był członkiem- założycielem Polskiego Towarzystwa Informatycznego i w latach 1981–1987 jego pierwszym prezesem. Był również aktywnym członkiem Polskich Towarzystw: Matematycznego i Astronomicznego. Należał do Królewskiej Akademii Inżynierii w Wielkiej Brytanii oraz Brytyjskiego Towarzystwa Informatycznego, które przyznało mu tytuł ‘Distinguished Fellow’.

Jest autorem kilku książek z dziedziny teorii i praktyki informatyki wraz z „Propedeutyką informatyki” (1975), która była pierwszym podręcznikiem akademickim dla wielu pokoleń polskich, i nie tylko polskich, informatyków oraz „Metodologią programowania” (1978). Poza tym autorem wielu artykułów naukowych i popularyzatorskich,

Jako ‘visiting professor’ wykładał w ośrodkach naukowych USA, Kanady, RFN, Wielkiej Brytanii i NRD. W roku 1977 pełnił funkcję naukowego przewodniczącego Światowego Kongresu Informatyki w Toronto. Członek zespołów redakcyjnych międzynarodowych czasopism naukowych z zakresu informatyki: Acta Informatica, Information Processing Letters, Annals of Computer History i innych. Wielokrotnie uczestniczył w konferencjach informatycznych na świecie w charakterze gościa specjalnego (keynote speaker).

Honorowany licznymi nagrodami. Odznaczony Medalem Komisji Edukacji Narodowej oraz Krzyżem Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2005).

M.M.